Baptysterium na zewnątrz

Baptysterium San Giovanni

Baptysterium San Giovanni, najstarszy pomnik na placu, przez wiele wieków było uważane za pogańską świątynię „nawróconą” do użytku chrześcijańskiego.
W rzeczywistości już u schyłku starożytności – w V lub może w VI wieku – naprzeciw ówczesnej katedry Santa Reparata zbudowano tu prymitywną baptysterium.

Ta pierwsza chrzcielnica musiała być podobna do obecnej również w ośmiobocznym kształcie symbolizującym „l' octava dies”, „ósmy dzień” – czas Chrystusa Zmartwychwstałego.

Począwszy od połowy XI wieku Baptysterium było przebudowywane w obecnych wymiarach i wzbogacane o cenne marmury, z których wiele pochodziło z antycznych budowli. W XII i XIII wieku nową budowlę powiększono, dodając monumentalną kopułę i „scarsellę” (prostokątną apsydę od zachodu), stając się źródłem dumy obywatelskiej do tego stopnia, że ​​Dante z dumą obywatelską nazwał to „piękny św. Jan”.
Od 1300 do 1500 roku umieszczono troje drzwi z brązu i nad nimi grupy rzeźbiarskie.
Najstarsze, południowe drzwi autorstwa Andrei Pisano, przedstawiają życie św. Jana Chrzciciela, tytularnego baptysterium i patrona miasta.
Północne drzwi autorstwa Lorenza Ghibertiego przedstawiają sceny z życia Chrystusa. Tego samego artysty są wschodnie drzwi, zwane przez Michała Anioła „bramą raju”, które przedstawiają sceny ze Starego Testamentu.